Gemilerde Çökme Etkisi (Squat Effect) Nedir?

 

  Bir gemi sığ suda hareket ettiğinde, yer değiştiren suyun bir kısmı teknenin altına akar ve kıçtan tekrar yükselir. Bu, gövde üzerindeki yukarı doğru basıncı azaltarak geminin suda normalden daha derine batmasına neden olur ve gemiyi yavaşlatır. Bu, geminin hızı ile artan çökme etkisi olarak bilinir. Yani daha basit açıklamak gerekirse; pervanenin dönme etkisiyle oluşan basınç farklılıklarının hızla doğru orantılı olarak gemiyi batırma olayıdır.

 Squat Hesaplaması şu şekildedir;

 Squatı Etkileyen Faktörler

• Geminin hızı: Çökmenin etkisi doğrudan hız ile ilgilidir.
• Draft/Derinlik oranı: Yüksek oran, daha büyük bir çökme oranına anlamına gelir.
• Yüksek devirde makine kullanımı: Yüksek devir kıç trimini arttırır.
• Boyuna yüzdürme merkezinin konumu (LCB): Trimi etkiler
• Geminin baş kısmının yapısı (bow): Dalgalanmayı ve basınç dağılımını etkiler.
• Geminin uzunluk/Geminin genişlik oranı: Short-Tubi gemiler daha çok çöker.
• Blok katsayısı: Büyük bir katsayıya sahip bir gemi daha fazla çökmeye maruz kalacaktır.
• Geminin genişliği/Kanal genişliği oranı: Yüksek oran daha fazla çökmeye neden olur.
• Trim: Gemi başa trimliyse daha büyük bir çökme yaşanır.

 Squat tablosu örneği;

Denizcilik ile ilgili diğer yazılarımıza BURAYA tıklayarak ulaşabilirsiniz.